Zorgen om imago Giethoorn
Geachte leden van de gemeenteraad,
Als betrokken ondernemer in de toeristische sector van Giethoorn (o.a. Giethoorn Village) deel ik graag mijn inzichten, gebaseerd op praktijkervaring, eigen data en klantcontacten in het vaarseizoen van 2025.
We merken dat niet alle betrokken ondernemers vertegenwoordigd zijn in de huidige werkgroep ’Varen’. Vanuit onze positie als een van de grotere bootverhuurders in Giethoorn willen we graag aanvullend onze inzichten delen, om gezamenlijk tot een evenwichtiger en veiliger vaarbeleid te komen.
Ondanks dat het aantal toeristen – met name Nederlandse bezoekers – dit jaar is afgenomen, registreerde de camera in de dorpsgracht ter hoogte van Paal 2 (Smits Vaart, bron: Gieters Belang) een recordaantal doorvaarten. Tegelijkertijd neemt de publieke onvrede over de drukte toe en begint het negatieve imago van Giethoorn zijn tol te eisen.
We schrijven deze brief niet uit eigenbelang – met een gemiddeld marktaandeel van 20 % van de verhuurde bootjes redden wij ons prima – maar uit zorg over het toekomstige imago en de leefbaarheid van Giethoorn. Als we met elkaar (gemeente én ondernemers) zo doorgaan, lopen we het risico dat de “kip met de gouden eieren” wordt geslacht.
Met deze brief willen we bijdragen aan structurele oplossingen om Giethoorn leefbaar, aantrekkelijk en veilig te houden voor bewoners, bezoekers en ondernemers.
- Samenvatting van de situatie in 2025
- Recorddrukte op de grachten: Op 16 augustus 2025 werd met 1.652 doorvaarten bij Paal 2 (Smits Vaart) de drukste dag ooit geregistreerd.
- Filevorming en onveiligheid: Vooral tussen Paal 2 en 4 ontstaan langdurige opstoppingen. Zowel rondvaart- als verhuur boten varen regelmatig te snel (tot 8 km/u), wat tot gevaarlijke situaties leidt.
- Kortere huur routes: Bezoekers huren korter en kiezen vaker voor het ‘rondje Hylkema’ (tussen Paal 2 en 4), waardoor de druk op het centrum verder toeneemt.
- Negatief imago: Via (social) media ontstaat het beeld dat Giethoorn “365 dagen per jaar overvol” is. Dit schrikt Nederlandse dagjesmensen en verblijfs bezoekers juist af.
- Economische effecten: Hotels, vakantieparken en verhuurders in het buitengebied melden dalende bezettingen; huizen staan langer te koop.
- Gebrek aan transparantie: Ondanks meerdere verzoeken is de doorvaart data van de gemeente nog steeds niet openbaar (stand 19 oktober 2025).
- Onvoldoende duidelijkheid over CE-keurmerken:
In Giethoorn worden ook boten zonder CE-keurmerk verhuurd. Dat is wettelijk toegestaan, maar deze vaartuigen vallen buiten de standaard veiligheidsvoorschriften (zoals het maximale aantal toegestane passagiers). Hierdoor ontstaat onduidelijkheid en verhoogd risico in het drukke vaarverkeer. Wij vragen de gemeente om te onderzoeken hoe dit juridisch en praktisch beter kan worden gereguleerd, zodat er gelijke veiligheidsnormen gelden voor alle verhuurders.
- Oorzaken van de druk op het centrum (Paal 2 en 4)
- Waterplanten belemmeren doorvaart bij Paal 1 → minder alternatieve routes.
- Steeds meer verhuurders bieden hetzelfde rondje (Paal 2–4) aan.
- Bezoekers huren korter vanwege financiële overwegingen.
- De Google Maps-pin is verplaatst naar het centrum, wat verkeer daar naartoe trekt.
- Gevolgen bij ongewijzigd beleid
- Verminderd draagvlak bij bewoners voor toerisme.
- Toenemende verkeersonveiligheid op het water.
- Aanhoudende negatieve beeldvorming in media.
- Voorgestelde oplossingen
4.1 Directe maatregelen
- Verplaats de Google Maps-pin voor ‘Giethoorn’ terug naar het buitengebied (bijv. bij Hendrik Smit of Vonder).
- Activeer waterplanten bestrijding rond Paal 1 om alternatieve routes te herstellen.
- Promoot naast de noordelijke ook de zuidelijke vaarroute via Hendrik Smit en De Witte Hoeve actief onder verhuurders en bezoekers.
- Overweeg afsluiting van Paal 4 voor rondvaartboten vanaf het meer om opstoppingen te verminderen.
4.2 Beleidsmaatregelen rond vaargedrag
- Stel een maximum vaarsnelheid van 6 km/u in voor rondvaart- en verhuurboten en handhaaf hier actief op.
- Stimuleer route-afwisseling tussen ondernemers via duidelijke vaaradviezen en afspraken.
- Overweeg een ‘vervuiler-betaalt’-principe: hoe vaker een onderneming door de dorpsgracht vaart, hoe hoger de bijdrage aan onderhoud en toezicht.
- Bijdrage vanuit ondernemers
Wij zijn als ondernemers bereid om:
- Advertentiecampagnes van Giethoorn Village (€ 60.000 in 2025 en mogelijk € 150.000 in 2026) in te zetten om bezoekers te sturen naar startlocaties buiten het centrum.
- Samen te werken met andere ondernemers in het buitengebied om vaarverkeer te spreiden.
- (Henk Smit, Grachthof) op piekdagen drie rondvaartboten tijdelijk uit de vaart te nemen, mits hier een ligplaats voor wordt gevonden.
- Ons marktaandeel (nu ca. 20 %) verantwoord uit te breiden om zo beter te kunnen sturen op vertrekpunten en routes van bezoekers.
- Oproep aan de gemeente
Giethoorn staat op een kruispunt. Kiezen we voor actief sturen en samenwerken, dan behouden we onze aantrekkingskracht en leefbaarheid. Doen we niets, dan riskeren we dezelfde neergang als toeristische plaatsen die hun charme door massatoerisme verloren.
Wij vragen de gemeente Steenwijkerland om:
- De verzamelde doorvaart data uiterlijk vóór Q1 2026 openbaar te delen.
- Samen met ondernemers een vaarroute beleid te ontwikkelen gericht op spreiding en veiligheid.
- In 2026 een pilot ‘Route Coördinatie Giethoorn’ te starten.
- Handhaving op snelheid, CE-keurmerken en veiligheid structureel te versterken.
- Te onderzoeken hoe het gebruik van CE-loze boten binnen de commerciële verhuur juridisch en praktisch beter kan worden geregeld.
Met elkaar kunnen we ervoor zorgen dat Giethoorn uniek blijft – én leefbaar voor iedereen.
Met vriendelijke groet,
Namens het hele team van Giethoorn Village,